Morfologia krwi jako badanie przed zabiegowe w chirurgii plastycznej
Morfologia (BLOOD PICTURE)Podstawowe badanie krwi obwodowej, polegające na ilościowej i jakościowej ocenie elementów morfologicznych krwi. Badanie ilościowe poszczególnych elementów układu białokrwinkowego (granulocyty, limfocyty, monocyty) wykonuje się zazwyczaj pod mikroskopem, tzw. rozmaz lub za pomocą aparatu.
Wartość MID, oznacza ilość komórek, których automat nie potrafi prawidłowo rozpoznać.
Do standardowego badania krwi należą: RBC, MCV, MCH, MCHC, WBC, PLT, HGB, HCT.
Do morfologii krwi nie zalicza się badania poziomu hemoglobiny, jednak ze względu na automatyzację procesu, parametr ten jest oznaczany równolegle!
Badanie morfologii pozwala określić stan badanego, wykryć zapalenia, zatrucia oraz wiele zmian chorobowych w organizmie.
Każdy element badania posiada normę, w jakiej powinien się zawierać w organizmie (czasem różni się to od laboratorium, kraju), odstępstwa od takiej normy można zinterpretować.
Czasem wyniki są złe (pomyłka analityka, automatu, złe pobranie krwi)–wówczas należy badanie powtórzyć.
Normy i patologie
RBC -krwinki czerwone – Erytrocyty
Kobiety:4,2-5,4 x 1012/l
Mężczyźni: 4,7-6,1 x 1012/l
Wzrost
Erytrocytoza (czerwienica) – może być spowodowana nowotworem rozrostu krwinek czerwonych. Jej przyczyną bywa także niedotlenienie lub zwiększona produkcja hormonu pobudzającego wytwarzanie krwinek czerwonych we krwi.
Spadek
Erytropenia (niedokrwistość).
Wywołana utratą krwi, niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego (tzw. niedokrwistość megaloblastyczna). Przyczyną niedokrwistości jest także niedobór żelaza lub inne przyczyny wtórne (ciąża, choroby nerek, nowotwory, choroby przewlekłe).
MCV -Średnia objętość krwinek czerwonych
Kobiety: 81-99 fl
Mężczyźni: 80-94 fl
Spadek
Świadczy o niedokrwistości mikrocytowej (przebiegającej ze zmniejszeniem rozmiaru krwinek czerwonych) – charakterystyczna w niedoborze żelaza.
Wzrost
Może być powodem niedokrwistości megablastycznej, związanej z niedoborem witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Natomiast nieznaczne podwyższenie MCV bywa spowodowane wzrostem ilości retikulocytów (młodych postaci erytrocytów, które mają większą objętość), co nie zawsze jest patologią.
MCH – średnia zawartość hemoglobiny
norma27-31 pg
Wzrost
Wystepuje w niedokrwistościach
Spadek
Spowodowany przez zaburzenia wodno-elektrolitowe i niedokrwistości niedobarwliwe.
MCHC – średnie stężęnie hemoglobiny
norma33-37 g/dl
Wzrost
Może wystąpić we wrodzonej sferocytozie i w stanach hipertonicznego odwodnienia.
Spadek
Może być spowodowany przez zaburzenia wodno-elektrolitowe i niedokrwistości z niedoboru żelaza.
WBC –Krwinki biale Leukocyty
norma 4,0-10,8 x 109/l
Wzrost
Leukocytoza: może być spowodowane przyczynami fizjologicznymi (wysoka temperatura otoczenia, opalanie się na słońcu, ciąża, wysiłek fizyczny, stres) lub patologicznymi (stany zapalne narządów, uszkodzenia tkanek, zakażenia, zatrucia, nowotwory)
Spadek
Leukopenia: może być spowodowany przez niektóre choroby zakaźne, zwłaszcza wirusowe — WZW, grypa, zakażenie HIV, odra, różyczka, ospa wietrzna, uszkodzenie szpiku kostnego przez środki chemiczne, promienie jonizujące, aplazja (zatrzymanie w rozwoju, zanik) i hipoplazja szpiku, wyniszczenie, przerzuty nowotworowe do szpiku kostnego, niektóre białaczki, ciężkie zakażenia bakteryjne — posocznice, dury i wstrząs anafilaktyczny.
PLT – płytki krwi Trombocyty
norma 130-450 x 109/l
Nadpłytkowością (trombocytoza) mamy do czynienia w przypadku różnych przewlekłych stanów zapalnych, po wysiłku fizycznym, w niedoborze żelaza, po usunięciu śledziony, w ciąży, w przebiegu niektórych nowotworów. Zdarza się też tzw. nadpłytkowość samoistna.
Małopłytkowość (trombocypenia) spowodowaną np. skutkami ubocznymi niektórych leków, niedoborami witaminy B12 lub kwasu foliowego, infekcjami, nowotworami i innymi chorobami.
HGB – Hemoglobina
Kobiety: 11,5-16,0 g/dl (7,2-10,0 mmol/l)
Mężczyźni:12,5-18,0 g/dl (7,8-11,3 mmol/l)
Obniżenie
Na ogół spowodowane niedokrwistością i w stanach przewodnienia organizmu.
Zwiększone stężenie
Obserwuje się w nadkrwistościach i w zaburzeniach gospodarki wodno — elektrolitowej (odwodnienie).
HCT- Hematokryt
Kobiety: 37-47 %
Mężczyźni: 42-52 %
Stosunek między objętością erytrocytów a objętością całej krwi. Wyrażany przeważnie w procentach lub tzw. frakcji obętości
Wzrost poziomu:
wzrost liczby krwinek czerwonych — nadkrwistości pierwotne (czerwienica prawdziwa) i wtórne (przebywanie na dużych wysokościach, przewlekłe choroby płuc, nowotwory nerek), odwodnienie — obfite biegunki, uporczywe wymioty, moczówka prosta, nadmierne pocenie, zmniejszona objętość osocza- zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia.
Spadek poziomu:
zmniejszenie liczby krwinek czerwonych — niedokrwistości, utrata krwi (krwawienia), hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją potransfuzyjną, choroby szpiku kostnego (choroba popromienna, fibroza, guzy), przewodnienie.
Krwinki białe dzielą się na 5 rodzajów, w skład których wchodzą: 3 rodzaje granulocytów (zasadochłonne- bazocyty, kwasochłonne- eozytocyty i obojętnochłonne- neutrocyty) oraz 2 rodzaje agranulocytów (limfocyty i monocyty). Wartości prawidłowe obserwowane u zdrowych ludzi wykazują pewne różnice w zależności od wieku.
BASO –BazocytyY – Granulocyty zasadochłonne
norma 0-0,2 x 109/l
Wzrost
Jest w stanach alergicznych, przy przewlekłej białaczce szpikowej, w przewlekłych stanach zapalnych przewodu pokarmowego, wrzodziejących zapaleniach jelit, niedoczynności tarczycy.
Spadek
Może się pojawić w ostrych infekcjach, ostrej gorączce reumatycznej, nadczynności tarczycy, ostrym zapaleniu płuc, stresie.
EOS -Eozytocyty -Granulocyty acidochłonne
norma 0-0,45 x 109 / l
Zwiększenie
Wywołują choroby alergiczne, zakaźne, hematologiczne, pasożytnicze, astma oskrzelowa, a także katar sienny, łuszczyca, jak też zażywanie leków (np. penicyliny).
Spadek
Mogą powodować zakażenia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica, urazy, oparzenia, wysiłek fizyczny oraz działanie hormonów nadnerczowych.
NEUT –NEUTROCYTYeurocyty – Granulocyty obojetnochłonne
norma 1,8-7,7 x 109/l
Wzrost
Obserwujemy w zakażeniach miejscowych i ogólnych, chorobach nowotworowych, hematologicznych, po urazach, krwotokach, zawałach, w chorobach metabolicznych, u palaczy oraz u kobiet w trzecim trymestrze ciąży.
Spadek
Występuje w zakażeniach grzybiczych, wirusowych (grypa, różyczka), bakteryjnych (gruźlica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np. malaria), w toksycznym uszkodzeniu szpiku kostnego, przy leczeniu cystostatykami.
LYMPH – Limfocyty
norma 1,0-4,5 x 109/
Wzrost
Wzrasta w takich chorobach, jak krztusiec, chłoniaki, przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi, odra, świnka, gruźlica, kiła, różyczka, choroby immunologiczne.
Spadek (pancytopenia)
Może wywołać stosowanie kortykosterydów, a także ciężkie zakażenia wirusowe.
Norma MONO-Monocyty
0-0,8 x 109 / l
Wzrost
Może być spowodowany: gruźlicą, kiłą, brucelozą, zapaleniem wsierdzia, durem, mononukleozą zakaźną, zakażeniami pierwotniakowymi, urazami chirurgicznymi, nowotworami.
Spadek
Przyczyną mniejszej liczby monocytów są np. infekcje, a także stosowanie glikosterydów
Znaczenie morfologii krwi w chirurgii plastycznej
Wskaźniki zdrowia
Morfologia krwi dostarcza informacji o ogólnym stanie zdrowia pacjenta. Parametry takie jak liczba czerwonych krwinek (RBC), białych krwinek (WBC), płytek krwi (PLT) oraz poziomy hemoglobiny (HGB) i hematokrytu (HCT) są analizowane, aby wykryć wszelkie nieprawidłowości.
Ocena ryzyka krwawienia i zakrzepicy
Kluczowym aspektem jest ocena ryzyka krwawienia i zakrzepicy. Poziom płytek krwi i innych czynników krzepnięcia może wskazywać na potencjalne problemy z krzepnięciem krwi, co jest istotne w planowaniu operacji i postępowaniu pooperacyjnym.
Zapobieganie zakażeniom i komplikacjom
Wysokie lub niskie wartości białych krwinek mogą wskazywać na ryzyko zakażenia, lub stan zapalny. Wiedza ta pozwala na podjęcie odpowiednich środków prewencyjnych lub leczniczych przed operacją.
Standardy medyczne
Wykonanie morfologii krwi przed operacją jest standardem medycznym w chirurgii, w tym w chirurgii plastycznej. Jest to ważny element oceny przedoperacyjnej, mający na celu zapewnienie bezpieczeństwa pacjenta.
Wykrywanie problemów zdrowotnych
Badanie może wykryć ukryte problemy, takie jak anemia, infekcje, stany zapalne lub zaburzenia krzepnięcia, które mogą być istotne w kontekście operacji plastycznej.
Dostosowanie planu operacyjnego
W przypadku wykrycia anomalii chirurg plastyczny może dostosować plan operacyjny, metody znieczulenia, a także strategię zarządzania ryzykiem.
Planowanie rekonwalescencji
W zależności od wyników lekarz może również zaplanować indywidualny proces rekonwalescencji, uwzględniając stan zdrowia pacjenta.
Aspekty prawne
Z punktu widzenia prawnego, przeprowadzenie takich badań jest częścią należytej staranności medycznej i może być wymagane przez regulacje prawne i standardy kliniczne.
Od Redakcji
Morfologia krwi jest nieodłącznym elementem przygotowań do operacji w chirurgii plastycznej. Zapewnia cenne informacje o stanie zdrowia pacjenta, pomaga w identyfikacji potencjalnych ryzyk i przyczynia się do planowania bezpiecznego i skutecznego postępowania chirurgicznego oraz rekonwalescencji.
ZASTRZEŻENIE Treści z naszego portalu są jedynie wskazówkami dla zainteresowanych i zawsze rekomendujemy skonsultowanie się z wykwalifikowanym specjalistą w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących danego tematu. Nie są to treści edukacyjne. Administratorzy portalu nie ponoszą żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych na naszych stronach. Wszelkie treści umieszczane na niniejszej stronie internetowej chronione są prawem autorskim.
